1985 r. Związek Radziecki – umiera Czernienko, nowym premierem ZSRR zostaje Gorbaczow. Zaprezentował głasnost i pierestrojkę, czyli jawność i przyśpieszenie było to czymś nowym w państwie, gdzie próba wychylenia się poza szereg skutkowało zesłaniem na Syberię. Od początku rządów zaczął wymieniać „starych wyjadaczy” na młode pokolenie o bardziej nowoczesnych poglądach na ten kraj. Ogłoszono amnestię więźniów politycznych. Aż w końcu zdecydował o ogłoszeniu wolnych wyborów. W myśl przysłowia „dać palec to wezmą całą rękę” tak stało z Imperium Radzieckim. Pieriestrojka poszła za daleko, w marcu 1990 r. Litwa ogłasza niepodległość. Co by zrobił na jego miejscu Stalin? Najprawdopodobniej wysłałby tam wojsko, żeby „przywrócić porządek” a tu zero, to był początek końca ZSRR. Z każdym kolejnym miesiącem kolejne państwo dołącza do grupy niepodległych. Skoro jest wolność, to można się nie zgadzać z władzą i tak się stało aż do tego stopnia, że przeprowadzili pucz i przez chwilę kierowali największym państwem na świecie. Natychmiast zatrzymali całe reformy Pieriestrojki, czyli powrót godziny policyjnej, cenzury, zakaz demonstracji i areszt Prezydenta ZSRR na Krymie. Demokraci podjęli decyzję o puczu puczystów i wygrali a Gorbaczow uwolniony. Pod koniec 1991 związek sowiecki zamiast W każdej republice zapewne radość po odzyskaniu niepodległości, ale też i zwątpienie co teraz będzie. Większość byłych republik posiada szeroko problemy. Duża część posiada bliskie stosunki z Rosją, a część dąży do modelu państwa proponowanego przez zachód. Lecz jak dalej poszła demokratyzacja kraju, który był rządzony przez władcę absolutnego, a potem przez dyktatorów? Pierwszym prezydentem Federacji Rosyjskiej został Borys Jelcyn został wybrany jeszcze za czasów RFSRR, to on prowadził obronę parlamentu Rosyjskiego podczas puczu Janajewa. Początkowo przeprowadzał reformy prodemokratyczne, lecz później popadł w alkoholizm i władzę powierzył oligarchą. Odszedł z urzędu i na jego miejsce wstąpił Wladimir Putin. Reformy były, ale nie tak huczne, zaczęło się powolne wytracanie wartości demokratycznych przez władze. Dziś wolność i demokracja zaczyna upadać a wręcz już upadła. Od 2000 roku rządzi ta sama grupa „Jedna Rosja” z Putinem i Miedwiediewem na czele w mediach zakazuje się mówienia o homoseksualizmie, nakazuję się rejestracji blogów, a coraz więcej pieniędzy idzie na wojsko. Kazachstan potocznie mówiąc jest "drugim terenem Rosji", w latach Stalina było to miejsce zsyłki ludności z okupowanych terytoriów i poligon atomowy. Pierwszym i jedynym prezydentem jest Nursułtan Nazarbajew, były I sekretarz Partii Komunistycznej w republice kazachskiej. Jego poparcie w wyborach utrzymuje się na niezmiennym poziomie oscylującym wokół 90%, ciekawe. Choć sam kraj jest uznawany za najbardziej rozwijający demokrację w rejonie Azji Środkowej. Czas na sąsiada, Uzbekistan. Pierwszym prezydentem niepodległego państwa został prezydent poprzedniej republiki radzieckiej, zasiadał na urzędzie on do końca życia, czyli do września 2016., tak jak prezydent Kazachstanu otrzymywał wyniki 90% wzwyż. Niedopuszczanie opozycji do wyborów, kontrola środków masowego przekazu to codzienność podczas rządów obecnego premiera i p.o prezydenta. Ukraina od kilku lat szargana wojną, część Ukraińców woli być pod administracją rosyjską. Demokratyczne reformy są przeprowadzane, ale duża część społeczeństwa pozostaje biedna, a wręcz jest na granicy egzystencji. Białoruś, co tu dużo się rozwodzić, system autorytarny, rządzi ten sam człowiek od ogłoszenia niepodległości – Łukaszenka. Litwa, Łotwa i Estonia te państwa najlepiej poradziły sobie z oswojeniem się po upadku ZSRR, wartości demokratyczne nie są zachwiane i warto dodać, że na Litwie mamy Zielony rząd, na Łotwie prezydenta. Gruzja, kraj, który wyzwala się spod dyktatury i idzie w stronę rządów demokratycznych pojawiają się głosy o próbie akcesji do Unii Europejskiej, o której planuję inny tekst. Mołdawia – według raportów najbiedniejszy kraj Europy, a podpisaną umowę stowarzyszeniową z UE. Od ogłoszenia niepodległości była szargana przez wiele opcji politycznych, ale od 2014 rządzi tam prozachodnia partia. Turkmenistan, do 2013 dyktatura partii Demokratycznej, od 2013 odbyły się pierwsze demokratyczne wybory do parlamentu, w której dostała się wyżej wymieniona partia, która jest spadkobiercą partii komunistycznej oraz a Partia Przemysłowców i Przedsiębiorców, która została utworzona z byłych członków partii demokratycznej i inne partie prorządowe. Frekwencja wynosiła 91%, również ciekawe. Kirgistan początkowo rządzony przez dawną partię komunistyczną, lecz po tzw. Tulipanowej rewolucji spowodowanej niezadowoleniem ludzi z autorytarnych rządów, fałszowaniem wyborów. Odsunęli od władzy prezydenta, premiera i wybrali nowy parlament. Tadżykistan- ten sam prezydent od 1992 roku, wybory są powszechnie fałszowane, środki masowego przekazu są kontrolowane przez partię rządzącą, obowiązuje cenzura w internecie, obywatele nie mogą korzystać z takich serwisów jak YouTube czy Facebook. Silnie rozwija się kult jednostki, zgromadzenie narodowe przyznało mu tytuł „twórcy pokoju i jedności narodowej Tadżykistanu”. W Tadżykistanie dochodzi do częstych gwałtów na kobietach i powszechny jest też handel kobietami. Powstrzymam się od komentowania Azerbejdżanu i Armenii, gdyż posiadam za mało danych i opinii. Podsumowując, duża część państw postsowieckich nie zmieniła kursu politycznego po upadku Imperium Radzieckiego. Panuje tam często coś w rodzaju kultu jednostki.
top of page
bottom of page
Comments